Overlijdensbericht Gerard Oude Hengel
Almelo, 12 maart 2015
Beste zuster / broeder,
geachte familie en vrienden van Gerard Oude Hengel,
Gisteren, 11 maart 2015, overleed heel onverwacht onze dierbare medebroeder Gerard Oude Hengel. Toevallig had ik daags tevoren nog een heel ontspannen ontmoeting met hem op zijn kamer in zorgcentrum Gravenstate te Denekamp, waar hij naar eigen zeggen uitstekende zorg en aandacht kreeg van allerhartelijkste medewerksters. Hij was wél – ook al in een eerder stadium – nogal verward. Maar niets wees er op dat hij al gauw zou sterven. Toen ik zijn kamer verliet, zei hij: “ik hoop dat je gauw nog eens terugkomt.” Ook voor hemzelf moet de dood onverwacht zijn gekomen. Maar hij voorvoelde vlak voor zijn plotselinge dood toch wel dat hij op een keerpunt in zijn leven stond. “Ik ga dood” zei hij toen een verzorgster tegen de middag even bij hem binnenliep. Vrijwel meteen daarna overleed deze goede, trouwe en om mensen bewogen medebroeder.
Gerard werd 12 mei 1929 geboren in Volthe (Rossum). Hij had twee zussen en twee broers. Over zijn ouders zegt Gerard: “Het waren heel eenvoudige mensen, vrijwel zonder opleiding”. De sfeer in het gezin (hij schrijft daar met grote liefde, met humor en relativeringsvermogen over) bood een vruchtbare voedingsbodem voor een groeiend verlangen bij Gerard om priester te worden, en wel als karmeliet. Hij werd aangesproken “door het beeld van een voortschrijdende en brevier biddende monnik”, meer dan door dat van de pastoor “die schoenmaat 48 had en dusdanig moeilijk ter been was dat hij bij het afdalen van het altaar houvast nodig had en bovendien niet vriendelijk was”. Gerard volgde de middelbare schoolopleiding in Oldenzaal en Zenderen. In 1951 werd hij novice in Boxmeer met als kloosternaam Placidus. Een jaar later deed hij er zijn professie. Hij studeerde vervolgens filosofie en theologie in Boxmeer en Merkelbeek en werd in deze laatste plaats priester gewijd op 6 juli 1958. Daarna studeerde hij korte tijd moraaltheologie aan de universiteit van Nijmegen.
Vanaf 1960 is Gerard onafgebroken werkzaam geweest in het pastoraat. Hij werkte onder meer als kapelaan en docent catechese in een aantal parochies van Oss. Zijn werkzaamheden daar werden tussen 1961 en 1964 onderbroken door een functie in het bedrijfsapostolaat in Amsterdam. Voordat hij in 1975 kapelaan werd in Boxmeer (hij werkte daar tot begin 1994) volgde hij de cursus Klinisch Pastorale Vorming in het Radboud Ziekenhuis van Nijmegen. Na het bereiken van zijn 65e levensjaar volgde op zijn verzoek de benoeming tot pastoor in Sambeek en Vortum-Mullem. Hij nam daar ontslag in 1998, maar bleef er tot grote vreugde en tevredenheid van de bevolking werkzaam als vaste assistent. Hij ontving als blijk van waardering voor zijn persoon en werk de Speld van Verdiensten van de gemeente Boxmeer. Over zijn werkzaamheden schrijft hij in een boekje van zijn hand, dat de titel draagt ‘Als ik omkijk, zeg ik dankjewel’, onder meer: “Ik heb een bijdrage mogen leveren aan de opbouw van de kerkgemeenschap. Dat is me niet slecht bevallen …. Ik heb leren kijken naar allerlei aanknopingspunten en naar momenten en ontmoetingen, waarin wij op een nieuwe manier kerk kunnen zijn, gelovige gemeenschap, en waar ook blijkt dat mensen op een nieuwe, gelovige manier op elkaar betrokken raken of reeds betrokken zijn. Als je goed kijkt, kun je zien en ervaren hoe mensen voor elkaar een belangrijke steun kunnen zijn en hoe ze samen kunnen zoeken naar wat hen werkelijk dierbaar is in hun geloof, hoe ze samen proberen onder woorden te brengen wat voor hen belangrijk is”. Deze woorden tekenen de ‘pastor’ die hij doorheen alle veranderingen in kerk en maatschappij in de loop der jaren was geworden.
In de loop van diezelfde jaren is Gerard ook gegroeid in karmeliet-zijn. Hijzelf zegt daarover: “Het heeft lang geduurd voordat de ruimte van de Regel van de Karmel voor mij een weldadige dragende ruimte is geworden. Ik heb gaandeweg geleerd en ervaren dat de Karmel ruimte biedt voor ieder om met eigen mogelijkheden een toegewijde gelovige te zijn. Ik ervaar de Karmel de laatste tientallen jaren dan ook als een geestelijk thuis, waarin ik mij gesteund en bemoedigd voel….”.
Medio juni 2010 verhuisde Gerard naar ons klooster in Zenderen, waar “het weekprogramma en de dagindeling aan mijn leeftijd zijn aangepast”. Een fietsongeval leidde ca. anderhalf jaar later tot een ziekenhuisopname en uiteindelijk in december 2011 tot opname in het eerder genoemde zorgcentrum van de Zorggroep Sint Maarten in Denekamp. Daar bleef hij de dankbare mens die hij altijd was geweest. Dankbaar voor elke kleine attentie; dankbaar voor een kaart en een bloem, dankbaar vooral voor de bezoekjes van zijn familie en van de mensen die hem gedurende zijn pastoraatsjaren hadden leren kennen en waarderen. Het was heel spijtig dat een vorm van dementie hem meer en meer ging plagen. Daardoor was hij als het ware ‘de weg soms kwijt’. Dat moge spijtig genoeg waar zijn …. maar Gerard heeft gedurende heel veel jaren de weg kunnen vinden van grote verbondenheid mét en zorg vóór mensen. Hij is die weg ook gegaan, integer en volhardend; in het onvermoeibare, krachtige geloof dat de kerk waar hij van hield, toekomst zou hebben door respectvol met mensen om te gaan. Hij droomde van een nieuwe kerk, ondanks en misschien wel juist omdat ‘zijn’ kerk zoveel mensen heeft doen lijden door te weinig ruimte te bieden “aan alle talen en volken”.
Wij verliezen in Gerard een medebroeder, een familielid en een vriend op wie we in vertrouwen de woorden van het evangelie mogen toepassen: “Op de goede weg zijn zij die barmhartig zijn”…. “Op de goede weg de vredestichters”. Moge hij Gods barmhartigheid en vrede nu aan den lijve ervaren.
We nemen afscheid van hem in de parochiekerk van Zenderen, Hertmerweg 44 op maandag 16 maart a.s. in een viering die om 14.00 uur begint. Daarna leggen we hem te rusten op het kloosterkerkhof aldaar.
Jan Brouns O.Carm.
Prior Provinciaal
Geplaatst door: Marjan Jakobs - Versteegen