Verlangen naar licht, vooral in donkere dagen
Na een herfst met een zon overgoten kleurenpracht worden de dagen korter en de avonden langer. Het leven speelt zich vooral af in de intimiteit van het eigen huis of in vergaderzalen, bioscopen, theaters en concertgebouwen. De lange avonden bieden ruimte aan de huiselijke sfeer en het gezellige samenzijn. Het is allemaal gewoon en vanzelfsprekend als het leven ook gewoon en vanzelfsprekend is.
Als je man of vrouw, je lieve levenspartner, je zoon of dochter is gestorven kennen de lange avonden geen gezelligheid en sfeer. De avonden worden getekend door de donkerte en de leegte van het verlies en het gemis. Mensen in deze omstandigheden zien met verlangen uit naar die momenten dat hun eenzaamheid, hun verdriet en hun gemis hun huis en hun leven verlaten. Ze zien uit naar die momenten waarop mensen begrip tonen en aandacht geven. Soms is het niet meer dan een stille aanwezigheid, een enkel woord spreken, ruimte hebben voor de leegte die er in het leven van een mens kan zijn.
Voor depressieve mensen kunnen het vallen van de bladeren, de korte dagen en de lange avonden, de dorheid en de duisternis zijn die ze in hun leven ervaren. Soms hoor ik mensen zeggen: “het weer zit in mi; het licht in mijn leven is verdwenen; ik leef in een lange nacht en weet niet wanneer het morgen wordt.”
De economische crisis drijft mensen soms tot wanhoop. Als iemand zijn baan verliest kent hij of zij onzekerheid over de toekomst. Vaak niet alleen over het verlies van baan, maar ook over de invloed die dit heeft op de relatie en het gezin. Mensen voelen zich aan de kant gezet door hen die in banken en economische organisaties roekeloos beleid hebben gevoerd, meer aan eigen belang en macht gedacht hebben dan aan het welzijn van mensen.
Dit zijn ervaringen die we heel dichtbij kunnen meemaken. Via de televisie worden we tevens geconfronteerd met vele vormen van uitzichtloos geweld. Hoe is het als je zoon of dochter, je man of vrouw, je vriend of vriendin is uitgezonden naar oorlogsgebieden om vredeswerk te verrichten maar dag aan dag de druk van de plotselinge aanslagen en de aanwezige bermbommen voelt. Hoe is het als je voelt dat je niet welkom bent terwijl je juist gevlucht bent op zoek naar een veilige plek om te leven. Hoe is het als je voortdurend de druk voelt niet aardig gevonden te worden op school en jij
altijd degene bent die gepest wordt.
Ieder mens wil gelukkig leven. Ieder mens is er naar op zoek. Ieder mens ziet er naar uit. Wanneer de dagen korter worden en donkerte het leven vult verlangen we naar licht: feestelijk verlichte straten, een kerstster voor het raam, een boom in de tuin of in huis die schittert van het licht. Het drukt ons verlangen uit naar licht. Mensen trekken zich op aan het stipje licht dat ze zien aan het eind van een donkere tunnel. Daar is er weer licht. Daar is er weer leven. Daar wint het licht het van de duisternis.
Het is niet verwonderlijk dat iedere godsdienst of ieder religieuze traditie aan dit diepe verlangen naar licht en leven aandacht besteedt en er gebruiken en symbolen voor heeft om dit uit te drukken.
In onze Joods Christelijke traditie zien we uit naar het komen van de Messias, het bevrijdend aanwezig komen van God te midden van ons mensen. De kern van de Advent is het verlangend uitzien naar de komst van de Messias; het verlangend uitzien naar het leven dat sterker is dan de dood. Verlangend uitzien naar het licht dat de kracht heeft de donkerte met licht te vervullen en de duisternis te verdrijven. Hoe vaak steken we niet een lichtje aan op momenten dat we zorgen hebben. Met dit lichtje hopen en bidden we dat we onze zorgen te boven komen, dat er weer perspectief mag komen in onze situatie.
Advent staat voor de ervaring dat wij mensen vanuit de omstandigheden van ons leven en van onze wereld uitzien naar een toekomst die vrede kent. Vrede in ons zelf en in onze wereld; naar een samenleving waarin er voor ieder van ons en voor alle mensen menswaardig leven mogelijk is. Advent staat voor het verlangen van iedere mens licht te mogen ervaren in zijn leven. Advent staat voor het geloof en het verlangen dat onze God een God van leven is, die steeds weer bevrijdend aanwezig komt in ons leven en in onze wereld. Advent, de tijd van verlangend uitzien in het vertrouwen dat het Licht van de Levende God, nabij komt in een mensenkind. Advent, de tijd dat wij zingen”De nacht loopt ten einde de dag komt naderbij”of “Scheur toch de wolken weg en kom. Breek door de blinde muur en kom” of “Dauwt, hemelen, van omhoog en ,wolken, regent de gerechte”.
Tjeu Timmermans , karmeliet en pastor
Geplaatst door: Marjan Jakobs - Versteegen